De meeste mensen vinden het lastig om precies te zeggen wat ze bedoelen.
Vooral als ze iets opschrijven. En nog meer wanneer ze veel kennis over een onderwerp hebben.
Jip en Janneke-taal wordt vaak onderschat.
Schrijf jij teksten waarin je iets ingewikkelds moet uitleggen aan een leek? Hier zijn een paar tips om je communicatie helder en toegankelijk te maken:
1. Begin met het belangrijkste
Voordat je begint met schrijven, bedenk wat het allerbelangrijkste is dat je lezer moet onthouden. Schrijf dat direct op, zonder inleidingen of lange opbouwen. Daarna kun je zoveel details toevoegen als je wilt.
2. Houd het kort en krachtig
Schrap alle overbodige woorden, zoals “kunnen”, “zullen”, “mogen”, en “worden”.
3. Schrijf zoals je praat
Praat tegen je lezer. Gebruik een toon die je ook in een gesprek zou gebruiken. Vermijd formeel taalgebruik als dat niet nodig is, zoals “u” in plaats van “jij”.
4. Maak het persoonlijk
Spreek je lezer direct aan met “je” of “jij”. Dit maakt de tekst toegankelijker en persoonlijker.
5. Gebruik eenvoudige woorden
Kies voor de simpelste termen die je kunt vinden. Als je “schroevendraaier” kunt zeggen in plaats van “torx sleutel” en je lezer begrijpt het nog steeds, gebruik dan dat woord.
6. Gebruik een voorbeeld uit een andere context
Een goede analogie kan iets ingewikkelds heel simpel maken.
Stel, je wilt uitleggen hoe de backend van een webapplicatie werkt:
- De webapplicatie is een restaurant.
- De frontend is de zaal, het menu en het personeel dat bestellingen opneemt.
- De backend is de keuken waar het eten wordt bereid.
- De database is de voorraadkast met alle ingrediënten.
- De server is de chef-kok die gerechten klaarmaakt en serveert.
- API’s zijn het receptenboek dat de keuken instructies geeft.
- Frameworks zijn de keukenapparaten die het kookproces versnellen.
- Beveiliging is als de voedselveiligheidsvoorschriften die de klant beschermen tegen schade.
Met zo’n analogie kun je complexe systemen eenvoudig en begrijpelijk maken.
7. Laat ChatGPT helpen
Veel van deze voorbeelden hoef je niet zelf te verzinnen. ChatGPT kan je ondersteunen bij het vinden van heldere en creatieve uitleg.
Deze tips (en nog veel meer) behandel ik in mijn training ‘Schriftelijk communiceren voor techneuten’. Interesse? Stuur me een DM!
Heb jij nog een tip die hier niet mag ontbreken? Laat het weten in de reacties!